Starzy bogowie (bogowie lasu)

Wiara w starych bogów sięga początku Ery Świtu. W Westeros, kiedy nie było tam jeszcze ludzi, dzieci lasu oddawały cześć bezimiennym bogom – niezliczonym władcom potoków, lasów i kamieni. Rzeźbiły one twarze w czardrzewach o czerwonych liściach, dając swoim bogom oczy, by mogli zobaczyć oddających im cześć. Są również teorie, że zieloni jasnowidze – przywódcy i mędrcy wśród dzieci lasu – widzieli przez oczy wyrzeźbione w pniach czardrzew; potrafili również widzieć oczami wilka czy ptaka. Dzięki tej umiejętności potrafili oni oglądać przeszłość, teraźniejszość lub przyszłość w różnych zakątkach Westeros, w których rosły czardrzewa z wydrążonymi twarzami.

(Autor nieznany)

Gdy na kontynent Westeros przez Złamane Ramię wkroczyli Pierwsi Ludzie, zaczęli oni toczyć wojny z dziećmi lasu. W przeciwieństwie do dzieci uprawiali ziemie i budowali wioski oraz forty. Z tego powodu wycinali czardrzewa, także te, w których wyrzeźbiono twarze. Pierwsi Ludzie mieli własnych bogów, a wiara dzieci lasu ich nie interesowała. Ich wojna trwała nieprzerwanie przez pokolenia, aż wreszcie dzieci uświadomiły sobie, że nie mają szans na zwycięstwo. Obie rasy zawarły Pakt na wyspie leżącej na jeziorze Oko Boga. Obie strony poszły na ustępstwa. Dzieci oddały Pierwszym Ludziom wszystkie ziemie Westeros poza najgłębszymi puszczami. Ci w zamian przejęli ich wiarę, czcząc odtąd czardrzewa.

Po wielu latach pokoju do Westeros przybyli Andalowie, którzy wyznawali inną wiarę – Siedmiu. Byli oni bardziej rozwinięci militarnie niż dzieci lasu i Pierwsi Ludzie. Gdy tylko Andalowie wylądowali w Dolinie Arrynów, zaczęli podbijać tereny. Bitew i wojen było bez liku, aż w końcu wszystkie południowe królestwa padły. Niektóre poddawały się zdobywcom, porzucając wiarę w starych bogów i przyjmując Siedmiu. Jedynie Północ zdołała oprzeć się Andalom, dzięki nieprzebytym bagnom Przesmyku. Dlatego do dziś od Przesmyku aż po najdalszą Północ rośnie wiele czardrzew, a ludzie z Północy (również dzicy) nadal pozostają wiernymi wyznawcami starych bogów.

Wiara Siedmiu (nowi bogowie)

Religia Siedmiu narodziła się wśród ludu z krainy Andalos, zamieszkującego na początku Topór, ziemie położone na północny wschód od Pentos. Andalowie wierzyli w jednego boga, który występuje w siedmiu aspektach. Każdy jeden przedstawia inną cnotę. Wyznawcy modlą się do konkretnego aspektu Siedmiu o pomoc i wskazówki, w zależności czego potrzebują. Ich symbole jest siedmioramienna gwiazda.

Aspekty Siedmiu to:
Ojciec – reprezentuje rozsądek. Przedstawiony jest jako brodaty mężczyzna z wagą, do którego można modlić się o sprawiedliwość.
Matka – reprezentuje macierzyństwo i wychowywanie. Do matki modlą się osoby proszące o płodność i współczucie. Przedstawiana jest jako uśmiechnięta kobieta, kochająca. Ucieleśnia pojęcie litości.
Wojownik – reprezentuje siłę w walce. Modli się do niego o odwagę i zwycięstwo; w ręce trzyma miecz.
Dziewica – reprezentuje niewinność i czystość. Zwykle modli się do niej o dziewiczą czystość.
Kowal – reprezentuje rzemiosło i pracę. Modli się do niego o siłę i gdy trzeba wykonać pracę. Kowal trzyma młot.
Starucha – reprezentuje mądrość. Trzyma latarnię. Modli się do niej o porady.
Nieznajomy – reprezentuje śmierć i to, co nieznane. Wyznawcy rzadko modlą się do niego. Jedynie wyrzutki utożsamiają się z tym bogiem.

(Screenshot z dodatku do DVD “History and Lore of Westeros”)

Podczas gdy Valyria podbijała kolejne tereny na Essos, Andalowie – nie chcąc stać się niewolnikami smoczych lordów – postanowili uciec z kontynentu. Zbudowali statki i pożeglowali na drugi brzeg Wąskiego Morza, do zamieszkiwanego przez Pierwszych Ludzi Westeros. Wcześniejszy konflikt i ucieczka rozpaliły w nich żarliwą wiarę. Andalscy wojownicy wycinali sobie na ciele siedmioramienną gwiazdę i przysięgali na swoją krew oraz na bogów, że nie spoczną, dopóki nie zdobędą Królestw Zachodzącego Słońca. Andalowie wylądowali najpierw w Dolinie Arrynów, gdzie na skałach i kamieniach ryli niezliczone siedmioramienne gwiazdy. Ogniem i mieczem powoli zaczęli podbijać królestwa Pierwszych Ludzi. Byli bezwzględnymi wrogami dzieci lasu. Ich zdaniem dzieci czciły obcych bogów i miały dziwaczne zwyczaje, dlatego wygnali je ze wszystkich puszcz, które oddał im Pakt zawarty z Pierwszymi Ludźmi. Andalowie dokonywali na nich masowych eksterminacji. Tylko nieliczne dzieci uciekły na Przesmyk oraz na Północ. Andalowie wygrywali kolejne bitwy z Pierwszymi Ludźmi, aż w końcu wszystkie południowe królestwa padły. Wyłącznie Północ była w stanie odeprzeć ich atak dzięki nieprzebytym bagnom Przesmyku oraz starożytnej twierdzy zwanej Fosą Cailin. Dzięki temu Pierwsi Ludzie z Północy zachowali swoją wiarę w starych bogów. Nowi zdobywcy wycinali czardrzewa i narzucali południowcom ich nową wiarę – Wiarę Siedmiu. Nowa religia rozprzestrzeniła się na cały południe od Przesmyku. Andalowie starali się również narzucić swoją wiarę mieszkańcom Żelaznych Wysp, którzy oddawali kult Utopionego Boga. Jednak na Wyspach Wiara nigdy się nie zakorzeniła.

Duchowni reprezentujący Wiarę Siedmiu nazywani są septonami i septami. Ich głównym religijnym przywódcą jest Wielki Septon, wybierany przez radę Najpobożniejszych. W Westeros istnieje też wiele zakonów podległych Wierze, takich jak bracia ubodzy lub milczące siostry. Miejsc, w którym wierni zbierają się na modlitwy, nazywane jest septem. Główny sept znajduje się w Królewskiej Przystani – jest to Wielki Sept Baelora.

Wiara w Utopionego Boga

Religia wyznawana przez mieszkańców Żelaznych Wysp, powstała jeszcze przed przybyciem Andalów do Westeros. Żelaźni ludzie czczą morskie bóstwo zwane Utopionym Bogiem. Uważają, że powstali z morskiej wody, a Utopiony Bóg stworzył ich na swoje podobieństwo i dał panowanie nad wszystkimi wodami na świecie. Wierzą, że gdy utoną, trafiają do podwodnych komnat, w których czekają na nich syreny i gdzie będą mogli ucztować po wsze czasy. W ich teologii Utopionemu Bogu przeciwstawia się Bóg Sztormów, złe bóstwo, które mieszka w niebie i nienawidzi ludzi oraz wszystkich wytworów ich rąk. Bóg Sztormów zsyła okrutne wichry, gwałtowne ulewy oraz gromy i błyskawice, świadczące o jego bezustannym gniewie.

Żelaźni Ludzie nie budują świątyń Utopionemu Bogu ani nie mają miejsc kultu. Po Żelaznych Wyspach krążą za to kapłani. Chodzą boso, nie mają stałego domu i nigdy nie oddalają się od morza. Głoszą słowa swego boga i potępiają inne bóstwa.

(Autor: Gregory Szues)

Religia Utopionego Boga była wyznawana jedynie na Żelaznych Wyspach.  Gdy na całym kontynencie Westeros Pierwsi Ludzie i dzieci lasu czciły starych bogów, na Wyspach oddawano kult morskiemu bogu. Na zimnych, wilgotnych i wietrznych wyspach nigdy nie rosło wiele lasów, a cienka warstwa gleby nie pozwalała wyrosnąć czardrzewom. Nigdy nie mieszkały tam olbrzymy, a po skąpych laskach nie wędrowały dzieci lasu. W związku z tym zabrakło też starych bogów, czczonych przez owe dawne ludy. Legendy Żelaznych Ludzi mówią, że w Erze Herosów rządy nad Wyspami sprawował potężny monarcha znany jako Szary Król. Jego koronę zrobiono z wyrzuconego na brzeg drewna, a jego władza miała pochodzić od samego Utopionego Boga. Władał on całym morzem i wziął sobie za żonę syrenę, dzięki czemu jego synowie i córki mogli żyć zarówno na lądzie jak i na morzu. Zadrwił z Boga Sztormów i przyniósł na ziemię ogień. Nauczył ludzi tkania sieci oraz budowy drakkarów. Zabił też Naggę – największego z morskich smoków, a z jej kości zbudował salę tronową.

Po podbiciu Westeros przez Andalów najeźdźcy próbowali narzucić Wiarę Siedmiu również na Żelaznych Wyspach, jednak ich wiara nigdy się tam nie zakorzeniła.

Wiara w R’hllora (Pan Światła, Czerwony Bóg)

Powszechna religia pochodząca z Essos. W Westeros praktykowana od niedawna, mająca niewielu zwolenników. Jej symbolem jest ogniste serce.

(Autor: Magali Villeneuve)

Religia opiera się na dualistycznym postrzeganiu świata. R’hllor, bóg światła, ciepła i życia, walczy z Wielkim Innym, bogiem lodu i śmierci. Są oni uwikłani w wieczną walkę o losy świata, która według starożytnej przepowiedni z pochodzących z Asshai ksiąg zakończy się tylko wtedy, gdy powróci Azor Ahai, boska postać, dzierżąca ognisty miecz, zwany Światłonoścą.

Duchowni religii R’hllora nazywani są “czerwonymi kapłanami” ze względu na luźne, szkarłatne szaty. Czerwoni kapłani mogą być mężczyznami lub kobietami. Na wschodnim kontynencie, na którym wiara ta jest bardziej rozpowszechniona, są częstym widokiem. Każdego wieczoru płoną tam ogniska, przy których wyznawcy modlą się i śpiewają, prosząc R’hllora, aby przywrócił świt. Wierni również często wpatrują się w płomienie, chcąc uzyskać wizję przyszłości. Zdarzają się też praktyki palenia niewiernych na stosach ku czci Czerwonego Boga.

Bóg o Wielu Twarzach

Bóstwo czczone przez Ludzi Bez Twarzy – organizację zabójców, mającą swoją siedzibę w Braavos. Wiara zakłada istnienie tylko jednego boga, który jest znany zarówno w Westeros jak i Essos pod wieloma nazwami. Zarówno Wiara Siedmiu, jak i starzy bogowie czy różne bóstwa z Essos są wcieleniami tego samego boga.

(Autor: Sofie Oldberg)

Ludzie Bez Twarzy uważają swojego boga przede wszystkim za boga śmierci. Akt zabijania traktują jako “dar”, uważając śmierć za zakończenie wszelkich cierpień. W znajdującej się w Domu Czerni i Bieli świątyni istnieje dostępne dla wszystkich źródło, z którego każdy może się napić i umrzeć bez bólu.

Inne religie:

Matka Rhoyne
Niektórzy Rhoynarowie nie przyjęli religii i zwyczajów Westeros. Pozostali oni przy kulcie Matki Rhoyne, której substytutem uczynili rzekę Zieloną Krew. Pływają po niej zdobionymi barkami i czczą bóstwa takie jak Matkę Rhoyne, Starego Człowieka z Rzeki czy też Króla Krabów.

Pani Fal i Pan Nieba
Przed przybycie Andalów do Siedmiu Królestw mieszkańcy Sióstr czcili swoje własne bóstwa, Panią Fal i Pana Nieba – wierzyli, że kiedy łączyli się oni w miłosny akcie, wywoływało to sztormy.

Inne, pomniejsze religie z Essos:

Bogini miłości – Lys
Czarny Kozioł – Qohor
Pijany Bóg – Tyrosh
Księżycowe Bóstwo – Braavos
Wielki Pasterz – Lhazareńczycy
Wielki Rumak – Vaes Dothrak
Świątynia Gracji – Ghis