Dlaczego lepiej osadzić akcje książki w świecie fantasy? Może dlatego, że sam kreujesz jego świat, historię i obyczaj. Nie pęta Cię zatem historia realna i narzucona. Nie musisz pilnować żadnych zależności poza tymi, które sam stwarzasz. Krótko mówiąc: można zmyślać. Na ile zmyślali twórcy seriali i sam GRRM?
George Martin niewiele miał do zmyślania. Społeczeństwo, które od tysięcy lat tkwi w czymś w rodzaju średniowiecza, z pewnością wkroczyło na poziom mistrzowski jeśli chodzi o tworzenie i zdobienie wymyślnych zbroi. Co na to serial? W przeciwieństwie do twórców serialu „Vikings” (którzy sferę historyczności ubioru i uzbrojenia położyli po całości) ci od GOT spisali się całkiem nieźle. Przykład?
Pamiętacie Ogara i jego hełm? Był opisywany krótko: miał kształt psiego pyska. Najciekawsze jest to, że tak zwany psi pysk to także nazwa historycznego hełmu, a konkretnie przyłbicy z zasłoną określaną jako psi pysk właśnie.
Zatem co w „naszej” historii jest bliższe temu wyobrażeniu? Może ten renesansowy hełm w kształcie głowy lwa. Dokładnej jest to swego rodzaju nakładka na stalowy hełm wykonana z pozłacanej miedzi. Hełm godny zatem głowy Lannistera.
To hełmy niezwykłe. A co nosi „szary” żołnierz? Złote płaszcze, żołnierze armii Renly`ego oraz Stannisa noszą bardzo podobne hełmy. Twórcy serialowego wizerunku tych wojsk oparli zapewne swoją wizję hełmów na burgonetce – hełmie z daszkiem i okrywami policzków. Co ciekawe, hełmy złotych płaszczy są bogato zdobione. Historycznie na zdobienia hełmów stać było bogatych rycerzy, książąt i królów. Wyobraźcie sobie zatem jak bardzo elitarną i drogą jednostką jest ta było, nie było miejska milicja…
Co nosi Gwardia Królewska? Hełm jest z pewnością stylizowany na tzw. barbutę (lecz i tym razem nadano mu nieco „fantasy” wyglądu).
Przyjmijmy zatem, że twórcy się postarali i wzorują się na istniejącym dawniej uzbrojeniu. To „tylko” fantasy, więc czy mogą gdzieś popełnić błąd? Owszem, mogą.
Wojsko Starków jest bowiem bezlitośnie katowane klaustrofobicznymi hełmami. Na jednych hełmy są za duże, innym twarz wręcz z nich wypływa.
To tylko jedna ze scen, ale uważny widz znajdzie ich więcej. Swoją droga to też hełm bliski barbucie – tyle, że bez nosala. :)
Na koniec rzecz nieco psująca klimat serialu. Zbroje i hełmy, a nawet broń zrobione są z tworzyw sztucznych, ot magia kina. Cenna jest dbałość o szczegóły wykonania i ozdoby, wszystko jest spójne i cieszy oko (no może poza kilkoma dziadowskimi zbrojnymi gdzieś czasem w tle, vide S1E01 – przyjazd króla Roberta). Ale pamiętacie tę scenę?
Baristan zdejmuje hełm i okazuje się, że nosi go na gołej głowie. Jest to rzecz nie mająca raczej prawa bytu, bo hełmy miały jakiś rodzaj miękkiego wkładu, choćby skórzany koszyczek, ale można to zrozumieć – jest to serial i nadmierna ilość szczegółów widza znudzi, utrudni rozegranie sceny. Ale to, że podskakuje, gdy zostaje ciśnięty za ziemię…
PS. W tłumaczeniach z angielskiego wielokrotnie można przeczytać o przyłbicach. Jak choćby tutaj (przekład Pawła Kruka):
„Chłopiec okazał się tak gruby, że Donal Noye musiał rozpruć drucianą kolczugę i wstawić na bokach skórzane pasy. Hełm mógł włożyć na głowę tylko bez przyłbicy. Skórzane zapięcia opinały jego nogi i tułów tak ciasno, że z trudem się poruszał”
Opis dotyczy Samwella Tarly’ego. Choć same zabiegi wobec tego uzbrojenia są z grubsza bezsensowne, to szkoda tylko, że ubrał hełm… bez hełmu. W angielskim oryginale w tekście użyto słowa ‘helmet’ (dla dzwonu hełmu) i ‘vizor’ (dla zasłony). By nie rozwlekać się jak Maester Pycelle: należy pamiętać, że przyłbica to hełm z ruchomą zasłoną, a nie sama zasłona.
PS.2 Szkoda, że Oberyn założył hełm bez przyłbicy ;(
Autor: Michał Skóra